HAI H̀NH ẢNH, MỘT CUỘC ĐỜI.

Philato.

Tôi có hai người chị sinh đôi, bố tôi đặt tên cho các chị là Nư và Nữ. Thường th́ những cặp sinh đôi rất giống nhau, xinh xắn duyên dáng nên cả hai tới tuổi thập-tam mà đă có nhiều chàng ngấp nghé, tới độ trăng tṛn th́ có người mang trầu cau đến đặt cọc và vừa 18 th́ hai ông lính đến rước các “nàng về dinh”. Ông TQLC đón nàng Nư về Cửu Long trại, ông Hải Quân th́ đem nàng c̣n lại về trại Nguyễn Văn Nho*, cả hai dinh cơ này đều thuộc Thị Nghè phường, Sài G̣n Phố. Xem ra như vậy th́ cái số của hai chị tôi giống nhau, v́ cùng một trứng chia đôi, khóc óe chào đời trước sau cách nhau hai ba phút. Nếu sau này số phận có khác là do ngôi sao của phu quân chiếu mạng. Và quả như thế, cả hai bà nay đang độ tuổi xuân già “như chuối chín cây” 75, hai bà ở hai phương trời Đông Tây, tuy cùng một cuộc đời về già nhưng hai h́nh ảnh khác biệt.

(* Nguyễn Văn Nho là Th/Tá TĐT/TĐ.4/TQLC đă tử trận tại B́nh Giả ngày 31/12/1964, cùng hy sinh trong trận này c̣n có Đ/ Úy TĐP Trần Văn Hoán, Bác Sĩ Trương Bá Hân cùng nhiều quân nhân khác nữa, trong đó có 2 Th/Úy K19 là thủ khoa Vơ Thành Kháng và Hùng, vừa tốt nghiệp ngày 28/11/64)

Chồng chị Nư là lính tổng trừ bị TQLC nên đi hành quân quanh năm suốt tháng khắp bốn vùng chiến thuật, từ Bến Hải đến mũi Cà Mau, lâu lâu được vài ngày phép kể cả hai ngày đi đường. V́ về phép bất ngờ th́ làm sao biết đường tính sổ, làm sao tính O-gi-nô? Thôi th́ “mackeno” nên 7 lần anh về phép là chị tôi đẻ 7 lần, 3 trai, 4 gái. Kể từ sau trận Hạ Lào Lam Sơn 719 năm 1971, lính tổng trừ bị TQLC thành địa phương quân đóng đồn giữ đất vùng địa đầu giới tuyến, một lối sử dụng quân hoang phí, sai nguyên tắc. Chồng th́ quanh năm ngủ động Chó, động Toán, động Ông Đô, núi Bá Hô, nếu có nhẩy dù vài ba tiếng th́ vào Huế, xuống đ̣ sông Hương ḥ ‘mái nh́”. C̣n chị tôi, “mái nhất”, th́ ṿ vơ năm canh, vừa làm mẹ vừa làm cha, làm thầy săn sóc dạy dỗ đàn con, v́ lương lính tính liền, anh không gửi tiền về th́ chị tôi phải phải tự mưu sinh.

Thấy mẹ vất vả nặng gánh gia đ́nh nên hai thằng con đành bỏ học đăng lính. Tưởng giúp mẹ một tay nhưng đâu ngờ càng làm mẹ khốn khổ. Con trưởng Vũ Văn Tuấn theo gương bố t́nh nguyện về TĐ.4/TQLC Ḱnh Ngư và chết mất xác tại Quảng Trị năm 1972! Thằng thứ hai, Vũ Văn Hùng, chưa đủ tuổi 18 nhưng lấy trộm giấy khai sinh của bạn để nối nghiệp anh về TĐ.5/TQLC Hắc Long và rồi cũng mất xác tại băi biển Thuận An, pháp trường cát, vào ngày 26/3/1975.

Chỉ ba ngày sau, lúc 7 giờ sáng ngày 29/3/1975, tôi và anh rể, bố Tuấn Hùng, c̣n vẫy tay chào nhau tại băi biển Non Nước Đà Nẵng, tôi thuộc P3/BTL bơi ra tàu trước, c̣n anh, TĐ.2/TQLC Trâu Điên th́ ở lại đi sau. Nhưng cho tới nay gia đ́nh không biết anh phiêu bạt giang hồ phương trời nào? Có phần chắc anh là một trong số những bộ xương mà dân địa phương thỉnh thoảng nhặt được trên băi cát. Họa vô đơn chí, con nằm ở Thuận An, bố nằm ở Non Nước, Huế Đà Nẵng đâu có bao xa mà sao không biết nhau? Thôi th́ cha con cùng trùng phùng chốn b́nh yên.!
Mới đây, tháng 7/2010, một số đồng đội cũ ở trong nước trở lại thăm chiến trường Thuận An xưa th́ được dân địa phương trao cho các anh một mớ xương cùng 7 cái thẻ bài. Thẻ bài là một miếng inox ghi họ và tên, số quân, loại máu mà bất cứ một quân nhân nào cũng phải có... Theo danh sách th́ không có tên Hùng. Trong bài tạp ghi “Không Một Nấm Mồ” trên báo NV ngày 6/11, nhà văn Huy Phương cho biết đồng bào thôn An Dương, quận Phú Vang, Thừa Thiên đă vừa giúp cải táng và xây lăng mộ cho 132 quân nhân VNCH đă bỏ ḿnh trên băi biển Thuận An vào những ngày cuối tháng 3/75.


Chiến Sĩ Vô Danh

Bia thờ trong khu nghĩa trang vừa cải táng 132 tử sĩ VNCH

Ngoài nấm mồ tập thể của 132 quân nhân đă được đồng bào địa phương cải táng th́ c̣n bao nhiêu nữa? Nhiều lắm, các anh vẫn “tắm” vẫn phơi xương trên băi cát, những hồn-hoang vẫn dạo chơi buổi hoàng-hôn trên bờ biển. Bản tin đồng bào trong nước cải táng nấm mồ tập thể, trong đó chắc chắn có rất nhiều anh em TQLC, đă làm xúc động nhiều trái tim, nhất là đối với những người có chồng con c̣n nằm lại nơi đó, những pháp trường cát Thuận An, Non Nước, Mỹ Khê v.v.. Nhưng trong số những trái tim xúc động đó không có chị Nư tôi, dù cả chồng lẫn con c̣n ở đó, v́ chị không c̣n trí nhớ. Chả biết chị điên hay “en-giai-mơ”? Chắc là điên v́ người nghèo trong nước nào biết en-giai-mơ là ǵ đâu!
Chị Nư tôi, một người vợ lính, mẹ lính, sống trong hoàn cảnh chồng con đă trả nợ tổ quốc xong xuôi th́ khó mà b́nh thản, dẫu cho ḿnh đồng da sắt th́ cũng phải han rỉ. Với lư lịch gia đ́nh “ngụy quân” như thế th́ những đứa con c̣n lại cũng sống thanh bạch, dẫu có thương mẹ th́ cũng chỉ có hai bàn tay chai đá sần sùi, và chị tôi đang sống những ngày cuối đời trong vô tư và không bệnh hoạn. Mỗi lần gọi điện thoại về hỏi thăm sức khỏe chị th́ các cháu trả lời:
_ Mẹ cháu vẫn mạnh khỏe cậu ơi.
Tôi rất đỗi ngạc nhiên, hỏi lại th́ các cháu tâm sự rằng “người nghèo không dám bệnh”. Nghe cháu than tôi tưởng là chuyện đùa, nhưng tôi vừa đọc trên trang báo điện tử trong nước VnExpress ngày 7/12/2010 có bài viết “người nghèo không dám ốm” th́ mới biết các cháu tôi nói thật. Chị Nư tôi không có bệnh ǵ cả, không cao mỡ cao máu, không đái dường, không co-lét-tê-rôn, lục phủ ngũ tạng đều không có vấn đề, v́ có đi khám bệnh bao giờ đâu mà biết. Có điều dễ nhận thấy là thân xác chị như thanh củi khô v́ đói ăn, gọi văn hoa là suy dinh dưỡng. H́nh ảnh chị Nư tôi là tượng trưng cho tất cả các bà quả phụ chế độ cũ đang sống trong chế độ mới, một cuộc đời khó ai mà tưởng tượng nổi.
Trong khi đó người em sinh đôi th́ lại là một h́nh ảnh khác, nhờ ngôi sao mỏ neo của chồng là Hải Quân chiếu mạng nên đời chị Nữ cứ sáng như ngọn hải đăng. Trước 30/4 chị vui cùng con cái trong trại gia binh Nguyễn Văn Nho, nay nhàn hạ nơi hải ngoại
Nếu h́nh ảnh chị Nư tượng trưng cho các quả phụ chế độ cũ sống trong chế độ mới XHCN th́ h́nh ảnh của chị Nữ là tượng trưng cho cuộc sống mới của quư bà thuộc chế độ VNCH trong xă hội Hoa Kỳ. Gia đ́nh chị Nữ cư ngụ trong một khu mô-bô-hôm ngay trung tâm cộng đồng người Việt
Đây là một khu phố gần như 90% là người Mỹ gốc Việt, các cụ vốn xuất thân là dân ODP, OD-GHE, OD-BO, HO v.v.. nay tới tuổi về hưu nên tập trung về đây an hưởng tuổi già. Có những cụ bán nhà to trên đồi về đây mua nhà nhỏ, có cụ con mua cho, có cụ được hao-zinh v.v.. Với cái nh́n bề ngoài thỉ đây là xóm nghèo, mà dân nghèo ở cái xứ Mỹ này thực sự xướng hơn cái cảnh dở-dở ương-ương, lương cao hơn “tiền già” dù chỉ $1USD.
Bỏ qua chuyện mấy cụ nói về sự thành công của con cái, đứa nào cũng là “ông nọ bà kia” và bỏ qua vấn đề “ông kia bà nọ” khi các cụ chiếu đẻn sang hàng xóm. Không bàn về sự ăn, sự mặc của xóm tôi, bởi v́ cụ nào cũng thiếu tủ để đựng quần áo, thiếu tủ lạnh để chứa thực phẩm, câu đầu tiên khi quư bà rủ nhau đi chợ là “hôm nay ăn cái ǵ nhẩy? Chả biết ăn cái ǵ! Tất cả biểu lộ sự dư thừa thực phẩm. Cái điều tôi chú ư là nếu chị Nư trong nước v́ “nghèo không dám bệnh” th́ chị Nữ ở hải ngoại có đầy đủ mọi phương tiện, mọi thuốc men để chữa bệnh th́ lúc nào cũng than: “sao tôi nhiều bệnh quá!”
Bệnh “than” là bệnh hay lây và khó chữa, có lẽ chị tôi nhiều bệnh là do bị lây bệnh than, bất cứ bệnh ǵ của các bà trong khu phố mà chị được nghe kể là chị tôi nói “tôi cũng thế”, nói đúng hơn là các bà “đồng bệnh tương lân”.
Gặp chị, tôi vừa hỏi thăm chị có khỏe không th́ chị đă than: “mệt quá, chị bị mất ngủ”. Trông sắc diện và “thanh tướng” th́ không có dấu hiệu ǵ mệt mỏi của bệnh mất ngủ, nhưng tôi cũng cố an ủi cho vừa ḷng người muốn bệnh:
_Hèn ǵ trông chị hơi xuống sắc, mất ngủ bao lâu rồi?
_ Cả năm nay rồi cậu ơi, cứ hai ba giờ sáng là thức dậy, loay hoay cả tiếng mới chợp mắt lại được chút xíu cho đến khi thức giấc th́ trời đă sáng.
_ Anh chị ngủ chung phải không? Như vậy là tại anh ấy làm chị thức giấc vào lúc nửa đêm gà gáy canh ba, ông bà thức dậy..
_ Cậu đừng có suy diễn linh tinh à nha, tiếng ngáy làm anh ấy mất ngủ nên thường ôm chăn gối ra ngoài salon.
Tôi không dám hỏi chị là “tiếng ngáy” là của ai, nhưng tôi có gọi điện thoại nhắc mấy cháu đưa mẹ đi “khám” bác sĩ, bệnh mất ngủ do nhiều nguyên nhân, để lâu nguy hiểm. Nhưng các cháu giải thích:
_ Thường th́ sau bữa cơm tối là mẹ cháu vào pḥng coi phim Đại Hàn, chừng ít phút sau là mẹ cháu ngáy rồi, hết phim th́ dậy thay phim xong lại ngáy tiếp, cứ ngủ chập chờn như vậy cho tới sáng. Cháu đă đưa mẹ cháu đi khám bệnh, sau khi kê khai bệnh trạng và được làm một vài thử nghiệm th́ bác sĩ kết luận ít ngủ là do cơ thể của người lớn tuổi, tuổi già là vậy. Nghe bác sĩ bảo tại “ già” th́ mẹ cháu chê ông này “dỏm”, không biết định bệnh và đ̣i đổi BS khác.
_ Đâu phải muốn đổi tổ hợp lúc nào cũng được, phải có thời hạn chứ...
_ Mẹ cháu là dân medi-medi mà.
À ra thế, đây là những người có con làm tổng thống Mỹ, có medi-medi nên có đủ thứ bệnh. Khi được bảo lănh vào Mỹ th́ chị đă quá già để xin việc nên chỉ ở nhà giữ cháu, dần đà tới tuổi 65 và là dân nghèo nên mọi chi phí về sức khỏe được liên bang và tiểu bang đài thọ, “dân medi-medi muốn ǵ cũng có”, các cụ thường khoe với nhau như thế. Có được những bảo hiểm y tế như thế quả là niềm ước mơ của mọi người dân sống trên đất Mỹ. Khổ biết chừng nào khi đau yếu mà không có bảo hiểm sức khỏe, xin được tờ MSI cũng trầy vi tróc vẩy. Thôi th́ đành chép miệng “tới đâu hay tới đó”. Chính v́ ỷ vào điều “muốn ǵ cũng có” nên chị tôi không có cũng cố t́m ra để mà đi “khám” bác sĩ, như việc mất ngủ chẳng hạn. Quả là hai h́nh ảnh của hai bà chị, “kẻ ăn không hết người đào không ra”.

Ăn không hết nên phí phạm từ trên xuống dưới, ngứa đầu v́ gầu th́ đi bác sĩ, cái móng chân sần sùi, cái gót nứt nẻ th́ đi bác sĩ thay v́ gọt dũa bôi lotion. Tới tuổi phải rụng răng nhưng muốn có hàm răng trắng, đều như hạt dưa để vừa ăn cơm vừa đánh răng th́ đi đâu? Câu trả lời là “đi nha sĩ”, chả bù với hồi c̣n ở quê nhà, cái răng lung lay th́ cột sợi chỉ vào rồi tự tay giựt cái “phực”, vất cái răng xâu lên mái nhà cho chú chuột tha đi, miệng xúc hớp nước muối là xong ngay.
Chị tôi cả ngày ngồi đọc báo, xem phim, xem Thúy Nga thế là đau lưng, đi khám bệnh, bác sĩ cho đi chụp X-Ray, MRI, họ bảo xương sống có gai, các khớp xương hết chất nhờn, lớp sụn bị ṃn đè lên dây thần kinh thế là đi vật lư trị liệu.
Thực phẩm dư thừa chất ngọt, chất béo sinh ra cao máu tiểu đường, uống thuốc cao máu sinh ra táo bón, táo bón th́ sinh ra cau có. Ngày xửa ngày xưa, quần quật từ sáng tới tối, ngày hai bữa “vỗ bụng rau b́nh bịch” làm ǵ có mỡ có thịt đề sinh ra bệnh, đói ăn rau đau uống thuốc .. “xuyên tâm liên”.
Có thẻ bảo hiểm y tế miễn phí trong tay là sinh ra đủ bệnh bởi yếu tố tâm lư “bói ra ma quyét nhà ra rác”. Khám bệnh miễn phí dĩ nhiên cũng được cấp thuốc miễn phí, có thuốc rồi không uống, hoặc uống không đủ liều lượng như lời chỉ dẫn trong toa mà vẫn hết bịnh, thế là dư thuốc. Xin quư vị medi-medi coi lại tủ thuốc của ḿnh xem có bao nhiêu thuốc dư và hết hạn như của chị tôi không. Với bản tính “tiết kiệm” và “thương người”, chị bèn đem những thuốc này đi cho bạn bè, hoặc gửi về VN gọi là để làm phúc!
Cũng vẫn bản tính tiết kiệm, “tiếc của trời” nên thấy ai có ǵ th́ chị hỏi thăm để đi xin thứ đó. Một chiều nọ chị xách sang cho tôi một túi plastic đựng gần chục hộp sữa ensure! Tôi hỏi ở đâu có th́ chị cho biết:
_ Người ta xin hộ, dư nhiều nên đem cho cậu.
Tôi thực sự nổi cáu với bà chị thật thà và đám họ lưu nên gắt:
_ Sữa ensure là dành cho người bệnh không ăn được, chị và em c̣n mạnh khỏe không cần đến thứ này.
_ Họ cho th́ ḿnh nhận, không lấy th́ “phí của trời”.
Cái đám họ lưu .. đă dụ dỗ các cụ già thật thà để ăn cắp tiền chính phủ, chúng đă đi tù nhưng chính phủ cũng cạn tiền. Bữa khác chị sang nhờ tôi điền đơn xin xe wheel-chair, quá đỗi ngạc nhiên, tôi hỏi:
_ Chị c̣n đi đứng mạnh khỏe mà xin xe lăn tay làm ǵ?
_ Không phải lăn tay, mà loại có máy kia, bà Sáu mới xin được.
_ Bà Sáu liệt hai chân, chị muốn liệt hả?
_ Bà ấy mà liệt ǵ, bà ấy lái xe lăn “chạy bộ” mỗi sáng, khi vướng bậc thềm trước cửa nhà, chị thấy bà ấy bước xuống nhấc cái xe lăn lên mà! Cậu không giúp th́ thôi sao nỡ trù ẻo chị liệt. Vậy th́ nhờ cậu điền đơn xin cho chị vài chục giờ để có người lái xe cho chị đi SPA, giúp chị đi chợ và nấu nướng, vài giờ để có người đến kin-ấp nhà cửa …
_ X́-tốp, ai bày vẽ cho chị những chuyện này?
_ Bà Bát có mấy đứa con nhà ở trên đồi và băi biễn, nhưng bà ở hao-zinh một ḿnh trong khu senior, mỗi tháng xin được 60 giờ để có người đến giúp mọi chuyện. Tuần ba lần có người đến chở bả đi SPA. Ông bà Bẩy vẫn đi bộ với chị th́ mỗi tuần hai lần có người đến đi chợ và nấu cơm, vậy mà bà Bẩy c̣n cằn nhằn khó tính với người ta. Bà Tư “chó cắn*” th́ mỗi tuần hai lần có người đến kin-ấp trước sau cả mấy tiếng đồng hồ chứ ít sao?
* Dân khu phố gọi là bà Tư chó cắn v́ bả có nuôi một con pet kiểng, mỗi khi ai đi ngang th́ nó chạy ra sủa ỏm tỏi. Nay nghe bà chị nói về sinh hoạt của các bà bạn và muốn xin được như thế khiến tôi muốn “sủa” vài câu:
_ Họ yếu đuối hoặc độc thân, con cái ở riêng th́ họ xin xă hội giúp đỡ, c̣n chị đă có anh ấy, và mấy đứa nhỏ..
Biết tôi sắp “giảng đạo” cản đường hưởng thụ, chị vội ngắt lời:
_ Người ta cho không tội ǵ ḿnh không xin, “bỏ phí của trời”, Vả lại, nếu hai vợ chồng sống chung th́ tiền già hai người cộng lại chỉ có $xxxx , c̣n nếu độc thân th́ mỗi người thêm được $xxx nên anh chị đang bàn tính ly thân hoặc ly dị để mỗi tháng anh chị cộng lại cũng thêm được vài trăm.. trong đám chị quen biết, thiếu ǵ những cặp đang sống như thế..
Nghe bà chị thật thà tâm sự những dự tính tương lai mà tôi rùng ḿnh, thật là “nô-mê-đờ-xin”, “hết thuốc chữa”, “phi-nỉ nô đia”, hết nước nói! Có ai trong số đồng hương giống bà chị tôi không nè? Các cụ thường khoe với nhau có “con” làm tổng thống Mỹ, từ anh cả Linh-Tân, tới chú thứ Dọp-Bút rồi cậu út Ba-Ma nên không lo, mọi chuyện đă có họ lo, ḿnh cứ việc no.
Không phải thế đâu chị ơi, tiền các cụ “vung tay đốt nhà táng giấy” là tiền của người dân đi làm và đóng thuế đấy, em đi làm 4 tuần th́ chỉ lănh lương có 3 tuần, c̣n lương một tuần là đóng thuế để chị có medi-medi đó. Người dân bản xứ họ đi làm từ năm 18 tuổi, đóng thuế 30%, gần 50 năm sau, tới tuổi về hưu họ được hưởng chế độ săn sóc y tế như thế, chúng ta là tỵ nạn, là di dân mới đây thôi, dù có đi làm hay không, khi tới tuổi về hưu cũng được hưởng ké những ưu đăi đó. Nhưng chị đă vung tay quá trán, hoang phí vô tội vạ, chị có biết một viên aspirin 81 mà chị được free th́ chính phủ phải trả bao nhiêu không? Số thuốc dư quá hạn mà chị đem cho th́ chính phủ phải trả là bao nhiêu đô la không?
Chị có nhớ bữa trước chị bị xây xẩm v́ “mất ngủ”, chị bấm 911, xe cấp cứu chở chị vào BV Fountain Valley, rồi chị ra về, nhưng cái biu nó báo cho biết số tiền chính phủ phải trả làm tụi em tối mặt, gấp mấy tháng lương của em đó!
Mỗi lần em an ủi chị đừng đau tưởng tượng, tốn tiền medicaire th́ chị mắng em là lo ḅ trắng răng, ngân khoản y tế mỗi năm vài trăm tỷ, xá ǵ vài đồng tiền lẻ chữa bệnh của chị. Em hoàn toàn đồng ư với chị là có bệnh th́ phải đi chữa, nhưng lạm dụng quá th́ không nên, chị có nghĩ đến những trường hợp “ông thầy ăn một th́ bà cốt ăn hai”, ăn theo cái mê-đi-keo của chị không? Chính v́ thế mà quỹ y tế dành cho người già đang tới hồi cạn kiệt, mới chỉ nghe chương tŕnh y tế năm tới có vài thay đổi là đă lo rối lên.
Cuối cùng, điều quan trọng nhất là cứ đi nghe bạn bè định bệnh cho ḿnh rồi chị đem lo âu sầu muộn về cho gia đ́nh, cho chồng con. Làm sao họ vui và an tâm cho được khi chị không cười mà chỉ thấy than, than vắn th́ thở dài từ sáng tới tối.
Chị Nữ ơi, xin chị xét kỹ lại những ǵ chị đang được hưởng dư thừa và những ǵ người chị song sinh đang thiếu thốn để mà an tâm với đời sống b́nh thường mạnh khỏe, đem niềm vui đến cho người thân và chính ḿnh ở tuổi 75.